Osmanlıda Bursa`da Kaynak suyu çeşmelerinin sayıları ve anlatılması

aga_0074

Youtube sayfamız Defineadresi TV
VİP Üye
Katılım
19 Ocak 2020
Mesajlar
1,049
Puanları
151
Hepsi 2060 can bağışlayan çeşmelerdir. Gerçi bu büyük şehir çeşmeye muhtaç değildir ama gelen gidenler ve memleketinden ayrı garip susamışlar için hayır sahipleri 2060 adet çeşme yapmışlar ki her biri hayat suyundan nişan verir. Sürgün Şeyhülislâm Azız Efendi, 200 adet hayat pınarı çeşmeler yaparak her can bağışlayan çeşmenin üzerine "Sâhibü ’lhayrât fakir Aziz (Hayrat sahibi fakir Aziz)" diye yazıp birer Fâtiha istemiştir. 200 çeşmesi hemen Bezzazistan önünde, Kavukçular içinde, Gelincik Çarşısı'nda, Ulu Cami semtlerinde ve her köşe başında ikişer yerden adam boynu kalınlığında tatlı sular akar, birbirinden doğup geçerek bir çeşmeye daha varır. Bütün çeşmeleri böyle yapılmıştır. Bu çeşmelerden başka bu şehir içinde toplam 23.000 hanede birer akar sular bulunmaktadır ki her biri birer su değirmenini yürütür.

1591822914690.png

Bunlar evden eve gidip nice bin havuz, fıskiye ve şadırvanı, ev hamamlarını, bağ ve bostanları sular. Zira bu Bursa şehri Ruhban Dağı'nm eteğine düştüğünden bütün evleri biri birinden yüksekçe yapılmış olup haneden haneye su akıtmak mümkündür. Bütün sulann kaynağı 17 gözdür. Bunlardan en önemlisi hayat suyu olan Pınarbaşı'dır ki Ruhban Dağı'nm eteğinde nice yerde kayalardan pâk, saf, beyaz ve temiz berrak su çıkıp Bursa şehrini istila eder. Sünderlibaşı, Çatal Kaynakbaşı, Kepizbaşı, Naşi Deresibaşı, Sobranbaşı, Ardıçlıbaşı, Hansunbaşı, Billûr Kaynağı, Samanlı Kaynak. Keşiş Dağı'nda bir pınar vardır, akıp kayıp olur, oradan saman dökülerek bu mahalden saman belli olduğu için Samanlı Kaynak derler.

1591822937790.png

Diğerleri, Şeker Kaynağı, Selâm Kayası Kaynağı, Kral Kaynağı ve Murad Dede Kaynağı. Kısacası 17 adet büyük kaynaklar vardır ki Temmuz ayında bunların birine insanoğlu elini sokup üç taş çıkarmaya gücü yetmez. Tâ bu derece soğuk sulardır. Ancak zamanın geçmesiyle su yolları bozulup zâlim suyolcuları geceleyin su yollarına at fışkısı dökerek, yıkılmış ve bozulmuş olan yerleri fışkı ile kapanır, su akar. Ama elbette suların lezzeti ve rengi değişir. Fakat gündüz gözüne fışkı dökmek ihtimalleri yoktur, yoksa hâkim haklarından gelir.

1591823008217.png

Ama ağız tadı olan ve zevk sahibi kimseler anılan on yedi kaynaktan ve nice yüz temiz'çeşmelerden su getirip içip safa ederler. Kısacası Bursa demek, sudan ibaret bir sözdür.
 
Üst